Gemeente Alkmaar versoepelt de regel voor verplichte bewoning van nieuwe sociale koopwoningen. Nu mogen kopers hun huis pas vijf jaar nadat ze erin zijn gaan wonen doorverkopen. Doel is het tegengaan van huizenhandel. Maar de huidige regel kan volgens de gemeente ontmoedigend werken voor starters en het is nadelig voor de doorstroming. Vanaf 1 maart gaan de vijf jaren tellen vanaf de aankoop, met terugwerkende kracht.

"Starters kunnen een drempel ervaren om een sociale-koopwoning te kopen door de huidige voorwaarden voor de zelfbewoningsplicht en het verbod op doorverkoop voor een periode van vijf jaar", legt de gemeente uit. "Omdat de woning dan nog gebouwd moest worden, betekende dit dat de koper soms tot wel acht jaar lang niet kon doorstromen naar een andere woning. Behalve als het college een ontheffing verleende van het verkoopverbod. Dit kan een reden zijn voor startende kopers om geen sociale-koopwoning te kopen in een nieuwbouwproject. Want vooral bij starters kan er in acht jaar tijd veel veranderen in de persoonlijke situatie."

Denk aan een stelletje dat een woning koopt en anderhalf jaar wacht op de oplevering. Een jaar nadat de kopers erin zijn gaan wonen, krijgen ze een kindje. Nog een jaar later komt de tweede. De ouders willen doorstromen naar een grotere woning, maar ze moeten nog drie jaar wachten. Met de regel die op 1 maart ingaat is dat nog maar anderhalf jaar.

"Voor sommige woningeigenaren betekent dit dat de termijn van vijf jaar hierdoor nu verlopen is, waardoor de woning verkocht mag worden zonder dat daarvoor een ontheffing nodig is van het college van burgemeester en wethouders."

De nieuwe regel geldt straks ook voor het 'antispeculatiebeding' dat geldt voor woningen waarvoor de gemeente grond afgaf. Wanneer het college toestemming geeft voor doorverkoop binnen vijf jaar, claimt het een deel van de overwaarde. Dit wederom om huizenhandel tegen te gaan. De termijn van vijf jaar gaat straks voor het beding ook in op de koopdatum.